„Daj prawo kulturze” – polscy artyści apelują do europarlamentarzystów!
„Daj prawo kulturze” – pod takim hasłem wystartowała akcja polskich artystów i twórców, którzy apelują do europosłów o poparcie Dyrektywy w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym. Na stronie dajprawokulturze.pl opublikowane zostały filmy z udziałem artystów, a także list z apelem do europosłów o ochronę polskiej kultury.
Zależy nam na równych szansach w Internecie, wolności wypowiedzi artystycznej, niezależności polskiej sztuki, cyfrowej przyszłości dla polskiej muzyki – możemy między innymi przeczytać w liście skierowanym do europosłów. Prosimy polskich europarlamentarzystów o ochronę polskiej twórczości i poparcie Dyrektywy w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym.
Akcja odnosi się do przewidzianego na 12 września głosowania w Parlamencie Europejskim nad projektem Dyrektywy w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym. Jej inicjatorem jest Związek Producentów Audio Video, zrzeszający polskich wydawców muzycznych. Jak podkreśla Marek Staszewski, pełnomocnik ZPAV: Dyrektywa o prawach autorskich jest jedynym gwarantem uczciwego i równego traktowania środowisk twórczych przez giganty technologiczne. Dodaje także: Proponowane regulacje to opracowywany miesiącami, wynegocjowany i zrównoważony tekst, uwzględniający interesy zarówno użytkowników, jak i uprawnionych podmiotów.
Środowisko artystyczne walczy o to, aby Parlament Europejski przyjął zapisy, dzięki którym będzie można rozwiązać problem Value Gap, czyli pewnej luki prawnej, dającej uprzywilejowaną pozycję wielkim koncernom technologicznym i ich serwisom z treściami zamieszczanymi przez użytkowników, jak np. YouTube, w stosunku do innych platform cyfrowych, dystrybuujących treści kreatywne, w tym muzykę. Niektóre tego typu platformy wykorzystują atrakcyjność zamieszczanych w ich serwisach treści (utworów muzycznych, teledysków) dla osiągania ogromnych zysków z reklam, czy kont premium, ale nie negocjują przy tym licencji na – de facto – komercyjne wykorzystanie tych materiałów, a wszelką odpowiedzialność za nie przerzucają na swoich użytkowników.
Przepis, na który powołują się niektóre takie platformy został stworzony niemal dwie dekady temu na potrzeby małych, rozwijających się cyfrowych start-upów, których działalność polegała na przechowywaniu danych użytkowników (tzw. hostingu). Regulacja z 2002 roku nie przystaje jednak do dzisiejszej rzeczywistości i modeli biznesowych wielkich platform internetowych, które aktywnie wykorzystują, dystrybuują i monetyzują treści chronione prawem.
Zjawisko to dobrze ilustrują dane ZPAV i IFPI za 2017 rok: przychody przemysłu muzycznego z tytułu streamingu audio (w licencjonowanych serwisach abonamentowych, płatnych lub opartych na subskrypcji freemium z reklamami) wyniosły 5 mld 569 mln dolarów, przy 272 mln użytkowników tych serwisów. Tymczasem przychody z tytułu streamingu video (gdzie wykorzystanie muzyki nie jest licencjonowane na normalnych rynkowych zasadach) to jedynie 856 mln dolarów przy – uwaga – 1 mld 300 mln użytkowników takich platform.
Wyrównaniu tej sytuacji służy m.in. artykuł 13 Dyrektywy w sprawie praw autorskich, zobowiązujący platformy do uznania, że twórcy, artyści i producenci mają prawo korzystać z efektów swojej pracy zamieszczanej w środowisku cyfrowym i nakładający na nie obowiązek negocjowania warunków współpracy z twórcami na zasadach komercyjnych. Wbrew podnoszonym przez niektórych argumentom, artykuł ten dotyczy wyłącznie relacji między platformami a podmiotami praw do zamieszczanych treści i nie wpłynie na zmianę zachowań użytkowników w internecie.
Uczestnicy akcji „Daj prawo kulturze“ zwracają uwagę także na znaczenie, jakie mają te zapisy dla rozwoju i przyszłości kultury: Decyzja, która zapadanie we wrześniu w Parlamencie Europejskim, będzie kluczowa dla rozwoju i przyszłości Polski i Europy, bo od niej będzie zależała przyszłość kolejnych twórczych pokoleń. Nasza kultura – to nasza tożsamość, nasza wyjątkowość, ale aby się rozwijała i przetrwała, trzeba ją wspierać i zapewnić twórcom sprawiedliwe wynagrodzenie w przestrzeni cyfrowej. Bez wsparcia ze strony europosłów nie uda nam się zachować naszego dziedzictwa – podkreśla kompozytor i producent muzyczny Piotr Rubik.
Pomóżcie nam zbudować bezpieczną przyszłość dla kolejnego pokolenia polskich artystów, abyśmy mogli nadal nieść Polakom radość muzyki – możemy usłyszeć m.in. w apelu muzyka Stanisława Soyki.
Projekt dyrektywy zyskał poparcie środowisk twórczych w całej Europie: poparło go ponad 2 tys. wykonawców, 20 tys. twórców i 57 europejskich organizacji reprezentujących branże kreatywne. W Polsce akcję
Wszystkie filmy z udziałem artystów można obejrzeć na stronie: dajprawokulturze.pl
